Ademhaling en levensduur
Waarom sommige mensen heel oud worden en anderen op jonge leeftijd sterven is ons al lang een raadsel. We proberen van alles om het verouderingsproces te vertragen en onze levensduur te verlengen. Maar hoe weten we wat werkt en wat niet?
Veroudering kan worden beschouwd als een progressief falen van het vermogen om weefselhomeostase (d.w.z. normaal, evenwichtig functioneren) in stand te houden, dat leidt tot achteruitgang van de gezondheid en het ontstaan van ouderdomsziekten.
Eén verouderingstheorie stelt dat een lagere stofwisseling een langere levensduur betekent en een hogere stofwisseling een kortere levensduur, d.w.z. "leef snel, sterf jong". Denk aan een olifant die tachtig jaar oud kan worden en een trage stofwisseling heeft, tegenover een muis die slechts twee à drie jaar oud kan worden, met een snelle stofwisseling. Een andere -misschien interessantere - theorie is die van de kooldioxidetolerantie (CO2).
Als we kijken naar de oudste dieren ter wereld, kunnen sommige soorten wel honderd jaar oud worden! Zo kan de Groenlandse haai drie- tot vijfhonderd jaar oud worden en de Groenlandse walvis zo'n tweehonderd jaar. Zij hebben gemeen dat zij leven in ijskoude Arctische wateren, die rijk zijn aan CO2, d.w.z. meer dan vijftig keer meer CO2 dan de lucht bevat, waardoor zij een hoge CO2-tolerantie hebben en een trage ademhaling.
Een optimale kooldioxidedruk is nodig om ons lichaam zo efficiënt mogelijk van zuurstof te voorzien. Een hogere CO2-tolerantie verlaagt de pH, waardoor de affiniteit van hemoglobine voor zuurstof afneemt en de O2 uit het bloed naar de cellen gaat.
Een te lage CO2-druk vermindert ons vermogen om vet te verbranden en vermindert de activiteit van antioxidanten, dat op haar beurt bijdraagt aan een verhoogde zogenaamde oxidatieve stress, die allerlei (o.a. auto-immuun) ziekten uitlokt en een kortere levensduur veroorzaakt.
Er zijn twee manieren om het CO2-niveau in je lichaam te verhogen: de uitstroom verminderen en de productie verhogen. Wanneer je jouw ademhaling vertraagt, gaat er minder CO2 verloren via uitademing en wanneer je aan lichaamsbeweging doet, wordt er meer CO2 geproduceerd omdat je stofwisseling toeneemt. Een goede manier is om de twee te combineren; bijvoorbeeld weinig intensieve fysieke activiteit terwijl je alleen door je neus ademt. Na verloop van tijd zal de kooldioxidetolerantietraining het ademhalingscentrum in je hersenstam resetten en je steeds hogere CO2-niveaus laten verdragen, wat je weer kan helpen om gezonder en langer te leven!
