Ademhaling en stress
Wat is stress, en hoe beïnvloedt het de zenuw- en hormoonsystemen van het lichaam? De beroemde stressonderzoeker Hans Seyle definieerde stress als "alles wat een organisme dwingt zich aan te passen aan nieuwe omstandigheden".
- Stress is wanneer je ambitie op niveau vijf is terwijl je middelen en kennis slechts op niveau vier zijn.
- Stress is wanneer je ademhalingsgewoonten hebt die niet stroken met de behoeften van je lichaam.
- Stress is wanneer je iets onder tijdsdruk doet.
- Stress is wanneer je iets engs doet, iets waar je bang voor bent, dat je buiten je comfortzone brengt.
- Stress is onverwerkte gevoelens zoals verdriet, angst en woede.
- Stress is onbalans tussen activiteit en herstel.
- Stress is wanneer je zittend bent, een slechte houding en onbeweeglijke, stijve, gespannen spieren hebt.
- Stress is interne conflicten waarbij je het ene denkt, het andere zegt en een derde voelt, terwijl je lichaam je in een vierde richting voert.
Ons vermogen om met stress om te gaan is uniek
Stress kun je vergelijken met een te laag inkomen en te hoge kosten, waarbij je uiteindelijk meer geld van je bankrekening afhaalt dan je erop zet. er ontstaat schuld. Maar stress op zich is niet slecht. Integendeel, het is noodzakelijk omdat het je dwingt op nieuwe manieren te denken, je te ontwikkelen, te leren en nieuwe inzichten te verwerven.
Het vermogen van de mens om met stress om te gaan en zich aan te passen is uniek. Daarom zijn wij in staat geweest ons over de hele planeet te verspreiden en te leven en te evolueren onder zeer uiteenlopende omstandigheden. zoals Eskimo's in extreme kou, woestijnnomaden in extreme hitte en bergbewoners op enkele duizenden meters hoogte.
Als stress echter te veel wordt en te lang aanhoudt, breekt het je hulpbronnen af en neemt je aanpassingsvermogen af. Je wordt kwetsbaar en het risico op ziekten neemt toe.
Wat gebeurt er als we de stressrespons activeren?
Je lichaam heeft twee verschillende beschermingssystemen, die beide even belangrijk zijn om te overleven. Het ene is het immuunsysteem, dat je beschermt tegen bedreigingen die van binnenuit komen, zoals bacteriën en virussen. Het tweede systeem mobiliseert je verdediging tegen bedreigingen van buitenaf via de HPA-as (Hypothalamus-hypofyse-bijnier).
Wanneer de hypothalamus in je hersenen een bedreiging van de buitenwereld waarneemt, wordt de HPA-as geactiveerd door een signaal te sturen naar je hypofyse, die op zijn beurt een signaal stuurt naar je bijnieren, om je lichaam te vertellen de vecht/vlucht/vriesreactie te activeren.
Deze stressrespons verhoogt je pols en leidt het bloed van de organen in je middenrif naar de spieren in je armen en benen, zodat je kunt vechten of vluchten voor het waargenomen gevaar. Stress beïnvloedt ook andere functies van je lichaam:
- het immuunsysteem verslechtert: externe bedreigingen hebben een hogere prioriteit dan interne bedreigingen, waardoor de stressrespons het immuunsysteem op een laag pitje zet.
- stress verhoogt het verlangen naar suiker: de stressrespons vergt veel 'snelle' energie in de vorm van glucose (geproduceerd door de lever) en geeft de hersenen een signaal dat er behoefte is aan suiker, wat leidt tot hunkering naar suiker. Omdat dit geen efficiënte energiebron is (zie ook mijn blog over energie hier), veroorzaakt het een negatieve spiraal van toenemende suikerdrang met verminderd uithoudingsvermogen.
- stress activeert overlevingsfuncties: met name het sympathische deel (activerende deel) van het zenuwstelsel dat je lichaam voorbereidt op verhoogde activiteit en actief is in de vecht/vlucht reactie. Het parasympathische (kalmerende) deel dat rust, herstel en het behoud van energie beïnvloedt, wordt onderdrukt.
- stress veroorzaakt tunnelvisie en automatische piloot: als we in ons dagelijks leven voornamelijk werken vanuit sympathische stimulatie, zullen we geneigd zijn om instinctief op dezelfde manier te reageren op verschillende situaties. Wanneer deze reacties worden herhaald, ontstaan uiteindelijk diepgaande gewoonten. Stress wordt na verloop van tijd onze gebruikelijke manier om met de gebeurtenissen in het leven om te gaan.
Veel stress gedurende een lange periode betekent dat de stress chronisch wordt en leidt tot ziekten, blessures en weinig energie. Op momenten van stress ga je automatisch meer ademen. Chronische stress zorgt ervoor dat een slecht ademhalingspatroon permanent wordt, en maakt het nog moeilijker om te ontspannen.
We moeten onze overgeërfde stressrespons gewoon upgraden, zodat hij is aangepast aan de huidige maatschappij. Leer meer over het nauwe verband tussen ademhaling, stress en moeilijke emoties (in mijn andere blogs en ons programma) en daarna hoe je je stressrespons kunt opwaarderen en daarmee een racende geest tot rust kunt brengen.
